Chyba każdy z nas potrafiłby zanucić pierwsze nuty i zaśpiewać kilka pierwszych słów z czołówki jednej z najpopularniejszych polskich telenowel ostatniego dwudziestolecia. Mowa oczywiście o Plebanii, która na parę ładnych lat zdominowała świat seriali w Polsce. Czy takie plebanie istnieją naprawdę? I czy naprawdę są takie jak w serialu? Spróbujmy wzbić się ponad fikcję filmową i sprawdźmy czym naprawdę są i jak wyglądają prawdziwe plebanie.
Plebania w najprostszym rozumieniu to…
…budynek mieszkalny, w którym rezydują duchowni przydzieleni do pracy w kościele w danej parafii. Zwykle znajduje się w bezpośrednim pobliżu świątyni, co umotywowane jest względami logistycznymi. Przeważnie plebanie są większe niż wydawałoby się to niezbędne ze względu na ilość mieszkających na niej kapłanów, a to dlatego że w takich budynkach znajdują się często dodatkowe pokoje gościnne, sale katechetyczne i przede wszystkim kancelaria proboszcza, czyli po prostu pomieszczenie biurowe, w którym załatwiane są różnego rodzaju sprawy administracyjne parafii, których nie wypadałoby załatwiać w kościele. .
Plebania i dom parafialny – podobieństwa i różnice
Tak naprawdę chyba nie da się poprowadzić jednoznacznego rozróżnienia pomiędzy plebanią a domem parafialnym. Z natury rzeczy plebania jest raczej miejscem przeznaczonym po prostu do mieszkania księży (oprócz kancelarii), a dom parafialny stanowi przestrzeń bardziej otwartą na różnego rodzaju spotkania katechetyczne, rekolekcyjne czy nawet towarzyskie w przypadku młodzieży zrzeszonej w ruchu młodzieżowym przy danym kościele. Nie oznacza to jednak, że spotkania nie odbywają się również na plebaniach ani że księża nie sypiają w domach parafialnych, bo wszystko jest wyłącznie kwestią wygody i logistyki. W dzisiejszych czasach rzadko spotyka się ścisły podział na plebanie i domy parafialne.
Plebanie w innych wyznaniach i religiach
Nie tylko wyznanie katolickie posiada specjalistyczne nazwy dla mieszkań swoich kapłanów (oprócz plebanii możemy spotkać się również z tzw. wikariatką, czyli mieszkaniem przeznaczonym dla wikariuszy – księży pomocniczych). Na przykład w prawosławiu mamy do czynienia z popówkami, czyli miejscami zamieszkania popów, a w protestantyzmie z pastorówkami, czyli, analogicznie, miejscami zamieszkania pastorów (lub pastorek).